Bilim insanlarından, MEB’e ‘evrimsel biyoloji’ raporu
Yaşam bilimleri alanında çalışan bilim insanları, Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) zorunlu eğitim müfredatında evrimsel biyolojinin yer almasının önemine dikkat çeken bir rapor sundular.
Konu üzerine, Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Orhan Erdem ile görüşen heyet, Erdem’in teklifi üzerine iki gün sonra Antalya’da Talim Terbiye Kurulu ve Biyoloji Komisyonu Üyeleri ile yaklaşık 3,5 saatlik bir toplantı yaptı. Bilim insanları, raporda belirttikleri gerekçeleri ve değişiklik önerilerini bizzat anlatma fırsatı buldular.
Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Derneği, Moleküler Biyoloji Derneği ve Biyologlar Dayanışma Derneği, Ankara Üniversitesi Antropoloji, Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik, Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik, Hacettepe Üniversitesi Biyoloji ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi Biyolojik Bilimler Bölümü’nden bilim insanlarının ortaklaşa hazırladıkları raporda evrimsel biyolojinin kapsamlı öğretiminin Türkiye’nin eğitim ve kalkınma hedefleri açısından önemine değiniliyor.
“Zorunlu Eğitim Müfredatında Evrimsel Biyoloji Konusunun Yer Almasının ve Kapsamının Artırılmasının Gerekliliği Hakkında” başlıklı raporda evrimsel biyolojinin modern yaşam bilimlerinin iskeletini oluşturduğu vurgulanıyor. Metinde dünyada canlıların ortak kökene sahip olmalarının ve zaman içinde değişmelerinin tartışmalı konular olmayıp dünya genelinde kabul edilmiş bilimsel olgular olduğu açıklanarak, evrimsel biyolojinin bu olguların mekanizmalarını inceleyen ve açıklayan bir araştırma alanı olduğu ifade ediliyor.
Rapor, evrimsel biyolojinin temellerinin tüm öğrencilere kazandırılması gereği için üç temel gerekçe sunuluyor: MEB’nın bilimsel okuryazarlığın yaygınlaştırılması hedefi, ekonomik ve sosyal gereksinimler, ve Türkiye’nin biyoteknoloji ve sağlık bilimleri alanında ilerleme ihtiyacı. Metinde tıptan zirai uygulamalara, biyoteknolojiden çevre sorunlarına kadar bir çok alanda evrimsel biyolojinin rolü örneklerle anlatılıyor.
Raporun birinci ekinde hem gelişmiş ve hem gelişmekte olan ülkelerin (İngiltere, Finlandiya, İran, Pakistan, vb.) ilk ve ortaöğretim müfredatlarında evrim konusunun kapsamlı bir biçimde işlendiği ortaya konuyor. Örneğin İran İslam Cumhuriyeti’nde 12. sınıf Lise Biyoloji kitabında evrimsel biyoloji konularına yaklaşık 60 sayfa ayrıldığı ve konunun son derece güncel bir içerikle işlendiği aktarılıyor.
Raporun ikinci ekinde ise ilk ve orta öğretim müfredat taslaklarına dair öneriler madde madde sunuluyor. Canlılar dünyası, canlı sistemlerin işleyişi, biyoçeşitlilik ve biyoteknoloji gibi konuları öğrencilerin mantıklı bir bütünlük içinde kavramasını sağlayacak öneriler 25 madde halinde sıralanıyor.
Rapora Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Derneği ve Moleküler Biyoloji Derneği sayfalarından ulaşabilirsiniz.