Türkler’den California’ya 17 milyar dolarlık katkı

Dr. Ertan Elmaağaçlı 3,5 yıllık DBA eğitimini “Amerika’da California eyaletinde yaşayan Türk topluluğu ve ekonomiye olan katkıları” konulu doktora tezi ile tamamladı. Bu araştırma California Türk topluluğunu hem daha iyi tanıtmayı hem de bu topluluğun California’ya ekonomik katkısını göstermeyi amaçlıyor. 281 sayfalık, geniş bilgi içeren bu kitap, sadece anket soruları ve cevaplarından oluşmuyor, istatistik yöntemlerle bilgi veriyor. Dr. Elmaağaçlı ile araştırması üzerine konuştuk… Sorularımız ve yanıtları şöyle:

Ankete kaç kişi katıldı ve bu sayı genel bilgi edinmemiz açısından yeterli mi? 

158 kişi ankete katıldı. Ankette çok çeşitli, birbirini tamamlayan sorular vardı. Sorular birkaç sefer soruldu. Ankete katılan kişinin fark etmeyeceği yöntemlerle aynı soruyu farklı şekilde soruyorsunuz biz buna “kontrol soruları” diyoruz ve de cevabın doğruluğunu tespit edebiliyorsunuz. Türkçe ve İngilizce hazırladığım kontrol soruları ile yanlış bilgilerin önüne geçmeye çalıştım. Kuzey ve Güney California’daki derneklerimiz sağolsunlar baya yardımcı oldular. Türk forumlarına katildim, mümkün olduğunca çok yerden, kişiye ulaşmaya çalıştım.

Kitap kaç bölümden oluşuyor? 

Kitap üç sunuştan oluşuyor. Birinci bölümde California’daki göçmenlerin genel tanımını yapmaya çalıştım. Eğitimlerini, buraya gelme sebeplerini, neden California, ne zaman gelmişler, kaçıncı kuşaklar gibi soruların cevaplarını , cinsiyetleri, iş sahibi olup olmadıklarını, gelme sebeplerini araştirip, yazdim. İkinci bölümde Türklerin California ekonomisine katkıları sunuluyor. Üçüncü bölümde yeni bir şema oluşturdum ve bu semada California’daki Türk göçmenlerinin eğitim düzeyleri ve de buraya adaptasyon becerilerine göre olasılıklar geliştirdim.

Birinci bölüm sonucunda edindiğiniz bilgileri kısaca bizimle paylaşabilir misiniz? 

Tabii ki, 1880 ve 1920 yılları arasında Türk göçmenler Osmanlı İmparatorluğunun ekonomik durumu kötü olduğu için bu tarafa doğru kaçmışlar. Araştırmalarım sonrası 1940’lı yıllarda az sayıda göçmenin bu tarafı tercih ettiğini gördüm. 1960’dan sonra rakamlar yükseliyor. California’dakiler kendi istekleri ile gelen göçmen nüfusundan oluşuyor. Önceki yıllara oranla daha bilgili, eğitimli kişiler tek tek kendi istekleri ile bu tarafa gelmişler. Bireysel göç var.

Türkler’in yüzde 51’i okumak, yüzde 18’i iş bulmak, çalışmak için, yüzde 14’ü evlenip, yüzde 6’sı merak ettikleri için gelmişler. Yüzde 57’si direk California’da yüzde 53’ü başka eyaletlerde yaşadıktan sonra California’yı seçmiş. Yüzde 60’ı 16 yıldan az süredir yaşıyor Amerika’da ama yüzde 81’i Amerikan vatandaşlığına geçmiş veya green card sahibi. California’nın genel nüfusunun yüzde 54’ü ev sahibi iken Türk toplumunun yüzde 60’i ev sahibi. Yüzde 70’i hiç problem görmemişler. Yüzde 40’ı iş sahibi. Yüzde 92’si üniversite mezunu. Yüzde 66’unun master veya daha da yüksek eğitimi var.

Kitapta Türk göçmenlerin, yaşı, ne zaman, nereden Amerika’ya geldikleri, meslekleri, şu anki iş konumları, vize statüleri, kaçıncı kuşak olarak burada bulundukları, hatta kiracı mı ev sahibi mı oldukları, vize alma konusunda zorluk çekip çekmedikleri gibi detayların cevaplarını aradım. Ayrıca California’daki Türkler’in hangi şehirlere dağıldığının da cevabı var.

Araştırma sonucunuza göre California’daki Türkler’in ekonomiye katkıları ne kadar? 

Toplam katkıları $17,899,992,142. Bu demek oluyor ki California ekonomisinin yüzde 0,89’u. Bir bakıma yüzde bir bile olmayan bu rakam az görülebilir ama gerçek bu değil. California bir ülke olsa bu rakamın ne kadar yüksek olduğunu görebiliriz. Şema’da da gösterdim. California’ya Türk göçmenlerin ekonomik katkıları ciddiye alınacak bir rakamda.

Geçmişten bugüne California’da yaşayan Türkler her kuşakta da ekonomiye aynı oranda mı katkı sağlamışlar? 

Birinci kuşak 1980‘den önce, ikinci kuşak 1980 ile 1990 arasında, üçüncü kuşak 1990’dan 2000’e kadar, dördüncü kuşak ise 2000’den sonra gelenlerden oluşuyor. İlk kuşak baya yüksek eğitimli, toplam katkıları dört milyar dolar. İkinci kuşak daha fazla adapte etmiş kendisini ama eğitim ilk kuşak kadar iyi değil. 3,1 milyar dolar. Üçüncü kuşak en büyük kuşak 6,2 milyar dolar katkı var. Eğitim adaptasyon iyi derecede. Dördüncü ve de son kuşak ise en yüksek eğitim almış, adaptasyon az, Amerika’da yeni oldukları için. 4,6 milyar dolar toplam katkıları var. Bütün kuşaklardan en fazla iş sahibi olanlar birinci ve ikinci kuşaklarda mevcut. Tecrübe sayesinde. Genele baktığımızda California’da yaşayan Türkler yüksek eğitimli ve de adaptasyon problemi yaşamayan bir topluluktan oluşuyor.

Yıllar ile orantılı değişen başka önemli diyebileceğimiz bir farklılık var mı? 

Evet var, kadınların California’ya göç etme sayısı çoğalıyor. Eğitim düzeyinin yükselmesi ile doğru orantıda son kuşakta kadınlar Amerika’da yaşamayı özellikle erkeklerden daha çok tercih eder olmuşlar.

Peki, California’daki Türk göçmenlerinin eğitim düzeyleri ve de buraya adaptasyon becerileri nasıl?

“Göçmen Adaptasyon Matrix” şemasında California’daki Türk göçmenler iyi eğitim ve de iyi adaptasyon bölümünde yer alıyorlar. İş sahibi olmak isteyen, iyi eğitimli, donanımlı göçmen nüfusuna hakimiz. İnanıyorum ki bu şema başka araştırmaların önünü açacaktır.

Anket sonucunda görüyoruz ki buradaki Türk göçmenler kesinlikle karamsar değiller. Önlerine çıkan engelleri bir bir aşacaklarını düşünüyorlar. Sadece yüzde 20’si yaşadıkları zorluklardan oturu yılmış. 11 Eylül sonrası vize problemi olsa bile Türkler pes etmemiş.

Bu çalışması ile Türk toplumunun bir nevi sesini duyurmaya çalışan Dr. Elmaağaçlı, California’ya ekonomik katkılarımızın ispatlandığını belirtiyor. “Birey olarak Türkiye’yi temsil ettiğimizi düşünürsek Türk devletimiz için de bunu görmek önemli, İlhan Kaya New York’taki Türk göçmenleri üzerine bir çalışma yapmıştı. Onun araştırmasından sonra bir ilk, bu kitap. Amerika işverenler için bu bilgiler önemli, istatistiki olarak belirttiğim müthiş bir işgücü potansiyelimiz olduğu kesin” diyor.

Aslen Kayseri’li olan, 1972’de Almanya’nın Siegen şehirinde doğan ve ilk, orta, lise öğrenimini orada tamamlayan Dr. Elmaağaçlı, Şubat 2003’te ABD’ye gelmiş. Önce “Bachelor of Science in Management” (2003), sonra “Master of Business Administration” (2004) yapmış ve aynı yıl doktorasına başlamış. Bu yıl San Diego’da, Califonia School of International Management’ta (CSIM) doktorasını bitirmis.

Dr. Elmaağaçlı, uluslararası çalışan bir firmadan işletme müdürlüğü teklifi aldığını, Almanya’ya geri döneceğini belirtiyor. “Edindiğim bilgieri mümkün olduğunca fazla insana ulaştırmaya çalışacağım, Amerika başta olmak üzere Türkiye, Almanya ve İgiltere’de kitabımı yayımlamak istiyorum. Bu bir başlangıç, birçok genç arkadaş bu konuda araştırma yapmak isterlerse kitabim sayesinde karşılaştırma yapma şansı yakalayacaklardır umuyorum” diyor.

Hazırladığı tez kitabı çok başarılı bulunan Dr. Elmaağaçlı The California School of International Management’ta 12 Şubat akşam 7:30’da düzenlenecek sempozyumun bu yılki ilk konuşmacısı olacak. Katılmak isteyenler için adres şöyle:

303 A Street, 3rd Floor
San Diego, CA 92101