Chomsky, Greenwald ve Snowden ‘gizlilik’ üzerine konuştu

Arizona Üniversitesinde cuma günü ‘gizlilik’ konusunda bir panel düzenlendi.

MIT Profesörü Noam Chomsky, Intercept eş-kurucu editörü Glenn Greenwald, ve Edward Snowden (Rusya’da açıklanmayan bir yerden uydu aracılığıyla) bu panelin konuşmacılarıydılar. Demokrasi ve Teknoloji Merkezi (CDT) tarafından düzenlenen bu panelin moderatörü, merkezin başkanı Nuala O’Connor’dı.

Panelde, hükümet gözetimi ve kişisel gizlilik konusunda artan endişelere değinildi.

Ulusal güvenlik ve bireysel haklar arasında doğru dengenin ne olduğu sorusuna ilk yanıt Chomsky’den geldi:

“Bireysel haklar ve devlet. Şirket çıkarlarının sınırları” başlıkları altında konuşan Chomsky, “İnternetin ticarileştirilmesini ilginç bir fenomen olarak değerlendirdi. İnternet, öncelikle bilim adamları daha sonra genel kamuoyunun serbestçe kullandığı bir araçtı. İnternetin bilgiyi demokratikleştirmesi umuluyordu fakat, zamanla internetin ticari olması sonucu, durumlar değişti. Teknoloji tarafsızdır. İyi ya da kötü için kullanılabilir. Bazılarının demokrasi umurumda değil. Güçler kendi amaçları için interneti şekillendirmeyi deniyorlar” dedi.

Snowden, söz aldığında ABD Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA)’nın dürüst olmadığından bahsetti ve o gizlilik tartışmasındaki rolünü nasıl gördüğünü açıkladı. “Bir ulus bireylerden oluşuyor. Hepimizin insanları yanlışlıklara karşı uyarma hakkı ve sorumluluğu var” dedi.

Chomsky ekledi: “Her türlü otorite ve hiyerarşinin her türünün meşruiyetten uzak olduğu varsayılmalıdır. Otorite, varlığının kabul edilir ve haklı sebeplere dayandığını ortaya koymak zorundadır.”

Snowden, “Modern bağlamda bugün gizlilik nedir?” sorusuna şöyle yanıt verdi: “Gizlilik farklı kişilere çok farklı şeyler ifade eder. Bazıları için bu Facebook ayarları olabilir. Diğerleri için, çok daha karmaşık.” Sonra, Louis Brandeis ve Samuel Warren tarafından yazılan “Gizlilik Hakkı”na değindi. 1890’da yazılan makalede belirtilen cümlelere yer verdi ve “Düşünce özgürlüğü, diğer tüm özgürlüklerin temelidir. İfade özgürlüğü, düşünme özgürlüğü yoksa hiçbir anlama gelmez. Modern çağda bireysel özgürlüğün temeli ise özel hayatın, alanın korunmasıdır” dedi.

Konu sosyal medyadan açılınca, Chomsky, sosyal medyayı kullanmadığını söyledi. Torunlarının sosyal medyada olduğunu belirtti. Sosyal medyanın sağlıksız kullanıldığını ifade eden Chomsky, “Sahte samimiyete yol açıyor” dedi.

Greenwald, internetin insanlık tarihinin en önemli araçlarından biri olduğunu vurguladı. “Bu bir özgürlük ya da zorlama veya kontrol aracı olabilir. Biz hayali bir demokrasiye sahibiz.” diye ekledi. Snowden belgeleri üzerinde “çok gizli” yazdığını görünce, elinden geldiğince hızlı yayımlamak istediğini söyledi. “Neden birkaç kişi milyonlarca hatta milyarlarca kişiyi etkileyecek konularda kararlar verebiliyor?” diye sordu.

Gazetecilikten bahseden Snowden, 750 bin Dışişleri Bakanlığı belgelerinin WikiLeaks modeli gazetecilik ile yayımlandığını ve kimsenin ölmediğini belirtti. Çok fazla bilginin gizli olarak sınıflandırılıp sınıflandırılmadığını sordu.

Konuşma terörizm ve Brüksel saldırıları ile devam etti. Chomsky, IŞİD’in, “Bizi bombaladıkça biz de sizi bombalamaya devam edeceğiz” mesajı verdiğini söyledi. “Barış barış doğurur. Savaş savaşı doğurur. Savaş bazıları için, iyi bir iş. Neden insanlar terörizme yönelir? Onlar vahşete maruz, umut olmadan, sefil ortamlarda büyürler. Gençler, kendi topraklarında bulamadıkları umut, haysiyet peşindeler. Radikal İslam onlara bir neden verdi.” dedi.

“Hükümetin bugün en büyük sorunu insanlarda beliren güven kaybı”

Snowden, Brüksel saldırısının önlenebilir olduğunu söyledi: “Türkiye, trajedi yapan kişilerden birinin farkındaydı ve Belçikalı yetkililere bildirdi, ama onlar bilgilere göre hareket etmedi. Aynı şey Boston Maratonu bombacısı ile de oldu. Rus yetkililer, Tsarnaev kardeşlerin birinin tehlikeli olduğu konusunda ABD yetkililerini uyardı ama hiçbir önlem alınmadı. Neden?”

Snowden, NSA’nın her gün şifreleme yaptığını, pazar günü bu işlemi iki defa yaptığını söyledi ve “gizlilik için tor kullanmayı önerdi, torun sinyal şifreleme için iyi bir uygulama olduğunu belirtti.

Orwell’in kitabı 1984’e atıfta bulunarak, kitapta bahsedilenin dünya insanlarının her an takip ediliyor olması değil, izlenebilir olduğunu, ABD Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI) kullanıcıların telefon şifrelerine erişim talebine karşı mahkeme kararına direnen Apple’ı hatırlattı.

Greenwald, Apple’a karşı açılan FBI davasını ele aldı ve bu davanın saf hilekarlık olduğunu söyledi. “Onlar bir emsal yaratmak istedi ve herkesin kullanabileceği bir arka kapı oluşturmayı amaçladılar. NSA’nın bir sloganı vardır: hepsini toplayın. Dünyadaki insanlar arasındaki tüm iletişimi saklamayı mümkün kılmak istiyorlar. Dijital çağda gizliliği ortadan kaldırmak istiyorlar.” dedi.

Chomsky uyardı: “Medyanın konuları nasıl çerçevelediğini, analiz ettiğine ve sunduğuna çok dikkat etmemiz gerekiyor. “Hayvanlar Çiftliği”nin yayımlanmamış ve daha sonra keşfedilen giriş bölümünde, Orwell İngiltere’deki insanlara hitap eder diyor. Bu kitap İngiltere’de totalitarizme bir hiciv. Basın bazı fikirlerin bilinmesini istemeyen zenginlere aittir. Diğer tehlike eğitimdir. İtaat eğitim çerçevesinde içimize işlendi. Herhangi bir ülkede, günün gazetesine bakın. Hangi hikayenin parçaları rapor edilmemiştir? Gazetecilikte nesnellik kavramı? Dünyada ne olup bittiğini görmemizi engelleyen sadece hükümetin gizliliği değil. Kendi rahatımız için de itaat ediyoruz. Bu konuda dikkatli olmalıyız.”

Son olarak, Snowden, geriye dönse yine aynı şeyi yapacağını söyledi.

Greenwald de, geçmişe dönülse yaptıklarını tekrar yapacağını söyledi. Sözlerini, “Karanlık yerlerde yeterince parlaklık olmaz. Adaletsizlik karşısında güçsüz olduğunuzu hissetsenizde her birey en güçlü kurumlara karşı çıkma gücüne sahip. Daha fazla insan Snowden’dan ilham alarak saklı kalmaması gereken şeyleri ortaya çıkaracak.” diyerek bitirdi.

Chomsky ise Snowden ve Greenwald’ın yaptığının demokrasi için çok değerli olduğunu ve bunun için övgüyü hak ettiklerini belirtti.

Panelin tamamını The Intercept’ten izleyebilirsiniz: A Conversation on Privacy