Kediler yılda kuşların yüzde 2-4’ünü yok ediyor!

Bilim insanlarınca, evcil ve sokak kedileri yaban hayatı için büyük tehditlerden biri olarak görülüyor.

Nature’da yayımlanan makale dikkat çekti. Dünyada yaklaşık 87 milyar yabani kuşun yaşadığı düşünülüyor. Sadece ABD’deki kedilerin yılda tüm dünyadaki kuşların yüzde 2-4’ünü yok ettiğini ve 12 milyar memeli öldürdüklerini düşünürsek karşımıza çıkan tablo korkutucu.

KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr.Çağan Şekercioğlu, bu araştırma ile hem fikir ve şöyle dedi:

“Bu yeni bir bulgu değil. Yıllardır bu söyleniyor ve ben 1997’de bu konuda yazdığım makalede ABD’deki kedilerin yılda 800 milyon kuşu öldürüldüğünü belirtmiştim. Yeni çıkan makale, bu rakamın daha da yüksek olduğunu gösterdi. Şimdiye kadar tüm çıkan çalışmaların güzel ve kolay bir derlemesi olmuş.”

Peki, kediler doğanın bir parçası değiller mi?

İnsanların beslediği ve sayılarını doğal yoğunluğun yüzlerce misli arttırdığı sokak kedileri doğanın bir parçası değil, insanların bir uzantısı. Doğanın parçası olan yabani kediler, (Felis sylvestris) son derece ender ve zor görülen canlılar. Örneğin, biz Doğu Anadolu’da ilk kez Kars Sarıkamış-Allahuekber Milli Parkı’nda 2010’da kaydettik ama 4 yıl süren fotokapan araştırması sonucu. Arazide düzinelerce fotokapan yüzlerce gün önünden geçen her canlının resmini infrared flashla çekti ve sadece bir yaban kedisi kaydetti. İkincisini de birkaç ay önce kaydettik. Doğal ortamında yabani kediler ender ve bireysel yaşayan hayvanlar. Sokak kedileri ise insanın doğayı yok etmesine imkân veren en verimli araçlardan biri. Koloni halinde yaşayan sokak kedilerinin eşi doğada yok. Bunlar, insanın doğaya daha da zarar vermesini sağlayan yapay uzantıları.

Nasıl yani?

Eğer sokak kedilerini besliyor ve ev kedinizi sokakta serbest bırakıyorsanız, doğadaki birçok canlının ölümünden sorumlusunuz.

Anladığım kedilerin serbest dolaşımının engellenmesi gerekliliği. Doğru mu?

Evet. Evinizde tutun. Tasmayla dolaştırın ama serbest bırakmayın. Serbest gezen kedilerin ezilme, kaybolma, köpekler tarafından öldürülme, yaralanma,  üreme ve kedilere hastalık bulaşma riski çok yüksek.

Verdiğiniz bilgileri bilim çerçevesinde değil, duygusal olarak değerlendirecek çok kişi olacaktır.

Kimseye kedi beslemeyin demiyoruz. Besleyecekseniz, evinizde besleyin. Kedinizi yabani hayvanlarla beslemeyin! Ha o hayvanları gidip kendi elinizle öldürmüşsünüz, ha kedilerin öldürmesine göz yummuşsunuz. Kendiniz öldürseniz çok daha az zarar verirsiniz doğaya mesela kediler çok iyi avcılar ve onların yakaladığı hayvanları bir insanın öldürebilmesi mümkün değil. Kolay mı ufacık kuşları yakalamak? Kediler doğanın dengesinin bir parçası değil. Adı üstünde ‘evcil kedi’, ‘sokak kedisi’ İnsanın yarattığı ve insanın uzantısı bir canlı. ‘Doğal’ kedi yaban kedisidir ve onlar kedilerden 100-1000 kat daha az. Sayısını bile bilmiyoruz, o kadar ender ve zor görülen bir hayvan. Yani evcil ve sokak kedilerin avlanması doğal değil, insanın doğaya daha da zarar veren yapay bir uzantısı.

Kuşları ve diğer canlıları korumak için kedileri sokağa çıkarmamak dışında yapılacak bir şey var mı?

Evet ama o kadar iyi değil. Kedi ve kuş sever bir çift tarafından üretilen Kedi Önlüğü (http://www.catgoods.com/) takın, kuş avlamasını  yüzde 81 azaltıyor. Tek çıngırak yeterli değil, çünkü onu susturuyor kediler. En az iki tane çıngırak takın, duyan kuşlar kaçsın. Ama pek etkili değil. En iyisi kedinizi evden çıkarmayın ya da tasmayla dolaştırın.

Son soru: Kuşlar tehdit altında olmasa da aynı şey köpekler için de geçerli mi?

Kesinlikle. Sokak köpekleri sürüler halinde ormanlarda besleniyor birçok yerde. Vahşi yaşama tehdit oluşturuyor, kurt gibi canlılara kuduz bulaştırıyor. Dünyanın en ender canlılarından Etiyopya kurdundan sadece 400 tane kaldı. Esas sebebi de evcil köpeklerden bulaşan kuduz. Türkiye’de sokak ve vahşileşmiş köpekler birçok canlıyı öldürüyor. 13 Ocak’ta yine köpekler Kastamonu’da bir karacaya saldırdı. Ormanlara bıraktığımız kedi ve köpekler, hem bu evcil hayvanların çoğunun ölümüne ve acı çekmesine, hem de hayatta kalanların yabani hayvanları öldürmesine yol açıyor. Yani her hayvana zarar vermiş oluyoruz.

(T24)