Bilim dünyasının gözü, Türkiye’nin tehdit altındaki zengin doğasına çevrildi
Türkiye’nin yaban hayatını, çevre sorunlarını ve doğa koruma gerekliliklerini değerlendiren kapsamlı ve güncel bir bilimsel makale, doğa koruma bilim dergisi Biological Conservation’da yayımlandı.
Başyazarlığını KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu’nun yaptığı ve 11 üniversiteden konusunda uzman 13 bilim insanının iki yıl boyunca emek verdiği “Turkey’s Globally Important Biodiversity in Crisis – Türkiye’nin Küresel Ölçekte Önemli Biyolojik Çeşitliliği Krizde” makalesi, doğa koruma bilim dergisi Biological Conservation’un Aralık 2011 sayısında yayımlandı. Bu makale, gerek Türkiye’nin dünya çapındaki biyolojik çeşitliliğini tek bir yayında özetlemesi, şu an Türkiye’nin doğasını tehdit eden güncel sorunları irdelemesi ve gerekse Türkiye’de doğa koruma için bir acil eylem planı oluşturması açısından büyük bir kitleye hitap ediyor.
Makale, bilim insanlarının yararlanabileceği önemli bir akademik referans olmanın yanısıra, öğrencilerden yöneticilere, ilgili vatandaşlardan devletin farklı birimlerindeki karar vericilere kadar uzanan çok geniş bir hedef kitleye Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği, yaşam alanları (habitatları), yaban hayatı, çevre sorunları ve doğa koruma ihtiyaçları ile ilgili kritik bilgiler, kaynaklar ve çözüm önerileri sunuyor.
Dünyanın üç biyolojik çeşitlilik sıcak noktasının (Akdeniz, Kafkas ve İran-Turan) yüzölçümünün hemen hepsini kapladığı tek ülke konumundaki Türkiye’nin dünya çapındaki bitki, memeli, kuş, böcek, kelebek, sürüngen, amfibi, balık, vb. çeşitliliğini ortaya koyan makalenin son yıllarda hızla artan ağır doğa ve yaban hayatı tahribatının sebeplerine odaklanması önemli. Makalede doğal alanların yok edilmesi, korunan alanların azlığı, kötüye giden çevre politikası, kontrolsüz yapılaşma, yanlış su politikaları, baraj ve hidroelektrik santral inşaatları, sulak alanların kurutulması, erozyon, kirlilik, aşırı otlatma, orman yangınları, istilacı türler, küresel iklim değişikliği, kaçak avcılık ve diğer çevresel tehditler, detaylı bir şekilde anlatılıyor.
Makale, biyolojik çeşitliliğin korunmasında Türkiye’nin dünyada 163 ülke arasında 140. seçildiğine, korunan alanlarımızın dünya ortalamasının çok altında olduğuna, doğa korumada ülkemizin hakettiği seviyeye gelmesi için halk ve devletin yapması gerekenlere ve sivil toplum kuruluşlarının doğa koruma mücadelesine de yer veriyor.
Özet olarak bu önemli yayının, Türkiye’nin biyolojik çeşitliliğini dünyaya tanıtmayı, daha fazla araştırma gereken bölgeleri ve canlı gruplarını tespit etmeyi, ülkenin doğal zenginliğini tehdit eden faktörleri özetlemeyi ve de Türkiye’de doğa korumanın hakkettiği seviyeye gelmesi için acilen yapılması gerekenleri vurgulamayı amaçladığını söyleyebiliriz.
Biological Conservation’un Aralık 2011 sayısında yayımlanan makaleyi, Doç. Dr. Çağan H. Şekercioğlu (ABD Utah Üniversitesi ve KuzeyDoğa Derneği), Doç. Dr. Sean Anderson (ABD Kaliforniya Eyalet Üniversitesi Channel Islands), Dr. Erol Akçay (ABD Tennessee Üniversitesi), Yard. Doç. Dr. Raşit Bilgin (Bogazici Üniversitesi), Dr. Özgün Emre Can (İngiltere Oxford Üniversitesi), Yard. Doç. Dr. Gürkan Semiz (Pamukkale Üniversitesi), Dr. Çağatay Tavşanoğlu (Hacettepe Üniversitesi), Yrd. Doç. Dr. Mehmet Baki Yokeş (Haliç Üniversitesi, Dr. Anıl Soyumert (Hacettepe Üniversitesi), Dr. Kahraman İpekdal (Ahi Evran Üniversitesi), Dr. İsmail K. Sağlam (Hacettepe Üniversitesi), Dr. Mustafa Yücel (Fransa Pierre et Marie Curie Üniversitesi) ve Prof. Dr. H. Nüzhet Dalfes (İstanbul Teknik Üniversitesi) kaleme aldı. Mikrobiyal canlılardan kuşlara, iklimbilimden sulak alan restorasyonuna kadar biyoloji ve ekolojinin hemen her dalında çalışan bilim insanlarından oluşan bu tecrübeli ekip, ilk kez Aralık 2009’da İstanbul Teknik Üniversitesi ve TÜBİTAK’ın desteğiyle düzenlenen bir çalıştayda bir araya gelerek bu makaleyi yazmaya karar vermiş.
Makalenin özetini okumak için tıklayın…
(T24)
